IV - Orale switch
Het is niet altijd nodig bij ernstige infecties intraveneuze therapie te geven. Geneesmiddelen zoals fluconazol, clindamycine, doxycycline, metronidazol, co-trimoxazol, ciprofloxacine en rifampicine kunnen -indien geïndiceerd- vanaf het begin van de behandeling oraal gegeven worden.
Het switchen van intraveneus naar oraal is één van de onderdelen van het stroomlijnen van antimicrobiële therapie. Orale therapie heeft een aantal voordelen boven intraveneuze behandeling:
- Het is makkelijker voor de patiënt (mobiliteit, comfort).
- Het reduceert het risico op flebitis.
- Het gaat gepaard met lagere kosten (m.n. een reductie van de indirecte kosten rondom intraveneuze toediening, zoals verpleegkundigentijd).
- Kan resulteren in een kortere opnameduur.
Wanneer switchen naar oraal?
Bij iedere patiënt die intraveneus wordt behandeld met een middel waarvoor een oraal alternatief beschikbaar is, moet na 48 uur beoordeeld worden of aan de onderstaande switch criteria wordt voldaan:
- Patiënt is hemodynamisch stabiel.
- Verschijnselen van de infectie zijn aan het verbeteren (temperatuur, leukocytose en CRP tonen een duidelijke tendens tot normaliseren).
- Met het orale regime moeten ter plekke van de infectie voldoende hoge spiegels bereikt worden.
- Orale route is functioneel (goede absorptie en motiliteit)
Bij de volgende infecties is (vroegtijdige) switch orale therapie niet mogelijk:
- Meningitis, intracraniële abcessen
- Endocarditis
- Ernstige weke-delen infecties, zoals bijv. groep-A-streptokokken infecties
- Mediastinitis
- Infecties van/met kunstmateriaal, o.a. lijnsepsis
- S. aureus bacteriëmie
- Exacerbaties van cystic fibrosis
- Ongedraineerde abcessen en empyeem
- Neutropene koorts bij diepe neutropenie (granulocyten < 500 mm3).
NB1. Bij gebruik van Ca of Mg bevattende antacida of sucralfaat, moet bedacht worden dat dit de opname van ciprofloxacine en clindamycine verstoort. Aangeraden wordt het antibioticum tenminste 2 uur eerder toe te dienen.
NB2. Het gebruik van hoge dosering of sterk werkzame opiaten kan de opname van antibiotica vertragen.
Hoe switchen?
- Amoxicilline iv 1000mg 4dd -> amoxicilline po 750mg 3dd.
- Augmentin iv 1200mg 4dd -> augmentin po 625mg 3dd.
- Cotrimoxazol iv 960mg 2dd -> cotrimoxazol po 960mg 2dd.
- Clindamycine iv 600mg 3dd -> clindamycine po 600mg 3dd.
- Rifampicine iv 450mg 2dd -> rifampicine 450mg 2dd.
- Doxycycline iv 100mg 2dd -> doxycycline po 100mg 2dd.
- Ciprofloxacine iv 400mg 2dd -> ciprofloxacine po 500mg 2dd.
- Fluconazol iv 400mg 1dd -> fluconazol po 400mg 1dd.
- Metronidazol iv 500mg 3dd -> metronidazol po 500mg 3dd
Bron
Vroege omzetting van intraveneuze naar orale antibiotica: 'switchtherapie'. Sevinç F, Prins JM, Koopmans RP, Langendijk PNJ, Dankert J en Speelman P. Ned Tijdschr Geneeskd 1999;143:2364-9.